روزه بدون سحری هرگز

روزه بدون سحری هرگز

ایام ضیافت الهی بار دیگر از راه رسید و ما را به میهمانی سفره کبریایی فراخوانده است. برای آنکه هرچه بیشتر از فیوضات این روزهای مبارک بهره ببریم و روزه داری به سلامت جسم و روحمان بینجامد چند توصیه تغذیه ای برای این ایام، یادآور می شویم.

اولین پرسشی که معمولاً مکلفان به روزه مطرح می کنند، این است که آیا ما می توانیم روزه بگیریم و آیا روزه برای ما ضرر ندارد؟...

به جز افرادی که مطابق توصیه های شرعی از گرفتن روزه معاف هستند، بقیه افراد می توانند متناسب با شرایطی که از خود می شناسند در این زمینه اقدام کنند. به هر حال باید پذیرفت بهترین فرد آگاه از وضعیت افراد، خود آنها هستند. برای نمونه سالمندانی را سراغ داریم که از نظر توان جسمی در وضعیت مطلوبی هستند و می توانند به خوبی روزه بگیرند، در حالی که دختران جوانی وجود دارند که به دلایل گوناگون قادر به روزه گرفتن نیستند. بنابراین در این زمینه فرد باید توانایی خودش را بسنجد و چنانچه شرایط خاصی داشت به مشاوره با پزشک معالج خود اقدام کند. پس ارائه فرمول خاص برای همه میسر نیست.

به طور معمول افراد بیماری که ناگزیر به مصرف دارو در سه وعده هستند یا کسانی که شرایط درمانی خاصی را دارند از روزه گرفتن معاف هستند، اما روزه داری برای برخی بویژه مبتلایان به اضافه وزن، فرصت خوبی است که در کنار برنامه های خودسازی، برنامه اصلاح شیوه تغذیه را نیز تمرین کنند.

افطاری؛ سبک اما مغذی

آنچه روزه داران لازم است رعایت کنند این است که همچون ماه های دیگر از سه وعده غذایی اصلی استفاده کنند. بدین ترتیب که در زمان افطار غذای سبک، کم حجم و مغذی مصرف کنند و به جای مصرف زولبیا و بامیه از خرما به میزان محدود بهره ببرند. گرچه براساس سنت غذایی مرسوم خانواده های ایرانی در این وعده از سوپها و آشها استفاده می کنند که شیوه خوبی نیز هست، اما باید توجه داشته باشند که بدن چندین ساعت از خوردن امساک کرده، پس یکباره نمی تواند غذای سنگین و چرب را تحمل کند. بنابراین اگر سوپها و آشها رقیق تهیه شود و حتی آش رشته نیز بدون نعناع، داغ و پیازداغ باشد، مصرف آن باعث سوء هاضمه نمی شود.

هنگام افطار از مصرف موادغذایی سرد همچون آب سرد باید پرهیز کرد، زیرا به معده فشار زیادی می آورد. در نتیجه روزه را با نوشیدنی گرم مانند چای کمرنگ افطار کنید. همچنین در وعده غذایی افطار از مواد فیبردار مانند میوه و سبزیجات نباید غفلت کرد. پس بهتر است در این وعده و سایر وعده های غذایی؛ از موادی مثل گوجه فرنگی، خیار، کاهو، هویج و... به صورت سالاد بهره برد. در فاصله زمانی افطار تا سحر نیز می توان این مواد غذایی را مصرف کرد .

حد فاصل میان افطار و سحری می توان یک وعده غذایی دیگر را به عنوان «شام» قرار داد که بهتر است در این وعده نیز غذاهای کم چرب مصرف شود، زیرا همان گونه که بیان شد ماه رمضان بهترین فرصت است تا در شیوه تغذیه ای خود تجدید نظر کنیم. به همین منظور می توان در وعده غذایی مزبور از غذاهایی که به شیوه آب پز، کبابی یا بخارپز تهیه شده استفاده کرد.

فیبر را فراموش نکنید

لازم است وعده سحری به عنوان وعده کامل غذایی در نظر گرفته شود و در آن برای تأمین فیبر مورد نیاز بدن بهتر است از خورش هایی که دارای سبزی است مثل خورش آلو و اسفناج و... استفاده کرد. همچنین مصرف سالاد نیز توصیه می شود.

بدون سحری هرگز

برخی افراد همچون نوجوانان و جوانان به صرف سحری تمایلی ندارند و اصولاً سحری نمی خورند که این امر می تواند باعث مشکلاتی در آنها شود. پس توصیه می شود، حتماً سحری بخورند، چون بارها دیده شده، این افراد به دلیل روزه بدون مصرف سحری دچار سردرد و افت فشار خون شده اند. در ضمن عوارض روانی مثل پرخاشگری، عصبانیت و... نیز در آنان دیده می شود که همه این مسائل باعث دور شدن از هدف عرفانی و معنوی روزهای مبارک رمضان می شود. به هر حال هدف اصلی همه رسیدن به خودسازی و تکامل روحی است، پس چنانچه فردی عصبانی و پرخاشگرانه با دیگران برخورد کند از این هدف ارزشمند فاصله می گیرد.

باید از مصرف موادغذایی چرب در سحر پرهیز کرد، زیرا خوابیدن بعد از سحر باعث رفلاکس معده (برگشت غذا به مری) می شود.

مصرف نوشابه های گازدار نیز مناسب این وعده غذایی نیست. همچنین در وعده های غذایی خود کمتر آب مصرف کنند.

با سپاس بی حد از خانم دکتر ربابه شیخ الاسلام

دکترای اپیدمی لوژی(تغذیه)